Bơm Tự Mồi

Máy bơm tự mồi hay còn gọi là bơm ly tâm tự mồi, là dòng bơm được thiết kế có cửa van một chiều trong buồng bơm. Nhằm tạo ra khả năng làm ngập chất lỏng bên trong buồng bơm. Một khi buồng bơm được chứa đầy chất lỏng (thường là loại chất lỏng được bơm) thì lúc này máy bơm sẽ sẵn sàng hoạt động. Và buồng bơm chỉ yêu cầu được làm đầy môi chất bơm trong lần hoạt động đầu tiên.

Bơm tự mồi là gì

Máy bơm tự mồi, như tên cho thấy, chúng thực sự có khả năng tự hoạt động mà không cần phải mồi lưu chất. Chúng có thể hút chất lỏng lên từ bể chứa hoặc hố ở bên dưới chúng, bơm tự mồi hoạt động dễ dàng và an toàn hơn so với các loại máy bơm thả dưới mặt đất. Trong điều kiện thích hợp, bơm tự mồi sẽ tự giải phóng khí tồn tại bên trong đường ống hút và tự bơm bình thường. Nhưng đôi khi, chúng không thể. Tại sao? Nguyên nhân nào gây ra lỗi máy bơm tự mồi?

Để hiểu lý do tại sao, chúng ta phải hiểu nguyên lý hoạt động của máy bơm tự mồi.

Nguyên lý bơm tự mồi

Khi cánh bơm quay tạo ra một vùng áp suất thấp ngay tại tâm của cánh. Do áp suất thấp hơn không khí, nên chất lỏng được đẩy lên đường ống hút bằng áp suất khí quyển, làm cho tất cả không khí trong đường ống hút bị hút vào trong máy bơm. Bơm sẽ trộn không khí với nước một cách tuần hoàn trong vỏ. Sau đó không khí được tách ra khỏi chất lỏng và đẩy ra khỏi vỏ. Một khi tất cả lượng không khí trong đường ống hút đã được đẩy ra ngoài, lúc này bơm sẽ vận hành và bơm lưu lượng với chức năng tương tự các dòng máy bơm ly tâm khác.

Do máy bơm dạng này thường được lắp đặt trên nguồn bơm chất lỏng (trên mặt đất) do đó người dùng không cần phải tiêu tốn nhiều chi phí hay thiết kế cơ sở hạ tầng để lắp đặt thiết bị. Thêm một lý do là bởi vì được lắp đặt mặt đất, không giống như các loại bơm ly tâm chìm đặt giếng nên người dùng dễ dàng tiếp cận và bảo trì, sửa chữa.

Lưu ý: Bơm tự mồi có thể kéo chất lỏng vào bên trong buồng bơm, không có nghĩa là chúng phải khởi động khô !! Máy bơm tự mồi cần chất lỏng trong vỏ để bắt đầu. Chạy khô, dù chỉ trong thời gian ngắn, sẽ làm hỏng phớt cơ khí và hỏng bơm.

Đầu bơm tự hút

Một trong những thông số quan trọng của máy bơm là đầu hút. Sau khi máy bơm dừng, chất lỏng có xu hướng chảy ra khỏi đường hút của nó. Trong trường hợp này sau khi máy bơm được khởi động lại, nó cũng phải bơm hút không khí được hình thành trong đường ống đầu vào. Do đó, máy bơm tự mồi được sử dụng phải có khả năng loại bỏ không khí và tiếp tục hoạt động.

Lưu ý khi chọn bơm tự mồi

Đầu tiên, cần chọn đúng loại máy bơm tự mồi cho ứng dụng theo nhu cầu (bơm nhiên liệu cho các ứng dụng dầu khí – khí đốt, bơm xử lý chất rắn cho các ứng dụng nước thải…)

Chọn đúng kích thước bơm và các mức lưu lượng, cột áp theo nhu cầu.

Sau đó, người dùng nên tính toán chỉ số NPSH cần thiết để đảm bảo có đủ áp suất khí quyển để hỗ trợ bơm lưu lượng như dự định và tốc độ của bơm cần phải đủ nhanh để tự mồi cho máy bơm.

Cuối cùng là kích cỡ đường ống hút, đây là yếu tố rất quan trọng vì đường ống hút cho bơm tự mồi cần phải đủ lớn để hỗ trợ dòng chảy lưu lượng đạt được như mong muốn và đủ nhỏ để giữ thời gian bơm được mồi ở mức tối thiểu. Tốt nhất người dùng nên hạn chế các đường ống hút dài, nhưng nếu không có sự lựa chọn nào khác, thì giải pháp ở đây là người dùng hãy cố gắng giữ sao cho luôn có chất lỏng đầy trong đường ống hút của bơm trong suốt chu kỳ tự mồi.

Máy bơm tự mồi bị giới hạn cột áp thường ở mức 8m. Mặc dù một số dòng bơm sau này có thể tạo ra chân không cao hơn nhưng chúng vẫn không thể đưa cột áp lên cao nhiều hơn 8m vì bị giới hạn chỉ số NPSH và những hạn chế về nhiệt độ của chất lỏng và tổn thất ma sát khi bơm chất lỏng trong đường ống hút.

Các loại máy bơm tự mồi

Có nhiều loại máy bơm tự mồi, khác nhau về số lượng cánh bơm, loại và vật liệu của chúng. Máy bơm tự mồi có thể được sử dụng để bơm nước tinh khiết cũng như dầu, nước thải và các chất lỏng khác.

Máy bơm tự mồi được sử dụng khi đáp ứng một hoặc một số điều kiện sau:

• Khả năng tự mồi
• Chuyển động của chất lỏng có lẫn tạp chất rắn
• Xử lý chất lỏng nhớt

Máy bơm tự mồi chủ yếu được chia thành các loại sau:

• Positive displacement pumps
• Vortex pumps
• Liquid ring pumps
• Centrifugal pumps
• Ejector pumps…

Ưu nhược điểm của bơm tự mồi

Các loại máy bơm khác có thể có chức năng tự mồi, mỗi loại có các tính năng cụ thể riêng. Nhưng trong thực tế, máy bơm ly tâm tự mồi là loại phổ biến nhất. Chúng ta cùng tìm hiểu ưu nhược điểm của chúng ngay dưới này nhé!

Ưu điểm bơm tự mồi

• Thích hợp cho chất lỏng chứa khí bẩn
• Hoạt động hiệu quả cao
• Tự mồi đường hút khi bắt đầu bơm
• Chuyển đổi chế độ mượt mà
• Bảo trì và vận hành đơn giản

Nhược điểm máy bơm tự mồi

• Hạn chế về đầu hút
• Cần thiết của việc nạp đầy trước và kiểm soát để tránh khởi động khô và chạy khô

Ứng dụng bơm tự mồi

Máy bơm tự mồi có thể được áp dụng cho bất kỳ ứng dụng nào mà các máy bơm ly tâm tiêu chuẩn khác có thể được áp dụng. Tất nhiên là trong giới hạn thủy lực của chúng và tùy thuộc vào đặc tính ứng dụng cụ thể. Chẳng hạn các lĩnh vực sau đây người dùng có thể lựa chọn bơm tự mồi để mang lại giải pháp bơm an toàn và hiệu quả nhất về chi phí:

• Bơm cấp thoát nước
• Bơm nhiên liệu
• Bơm xử lý nước thải công nghiệp
• Bơm bùn

Và trong nhiều ngành công nghiệp khác…